Vrijwel geen onderwerp binnen de branche wordt zoveel besproken als winkeldiefstal. Sommige supermarkten hebben last van 1 procent grijze derving, anderen tot wel 3 procent. Distrifood vroeg supermarktmedewerkers naar de meest beklijvende ervaringen met winkeldieven.
Een Albert Heijn in het centrum van Utrecht wordt geteisterd door winkeldieven en heeft 3 procent grijze derving. 'Nog steeds sta ik ieder dag versteld', zegt de assistent-filiaalleider tegen Distrifood. 'Het zijn vaak ook klanten waar je het echt niet van verwacht. Ik moet toegeven, zelfs de buren doen het hier, dat zijn mensen die hier iedere dag komen. Die denken dat ze te vertrouwen zijn omdat ze vaste klanten zijn en daarom niet gecontroleerd worden.’ In deze Albert Heijn zijn vooral duur vlees, koffie, wasmiddel, tandpasta en zonnebrandcrème populair onder winkeldieven.
1. 'Daklozen stelen AH-vlees voor restaurants'
'De grote diefstallen worden vooral gedaan door dakloze mensen', vervolgt de Utrechtse AH-assistent-filiaalleider. 'Niet omdat ze de buit willen eten, maar om door te verkopen. Het gaat vooral om dure vleessoorten, zoals eendenborst en entrecotes. We hebben gehoord dat ze dat aan kleine restaurants hier in de stad doorverkopen.'
Distrifood heeft diverse partijen gevraagd of ze bovenstaande winkeldiefstal-anekdote kunnen bevestigen. Politie Midden-Nederland kan het niet beamen en Utrechtse leden van Koninklijke Horeca Nederland herkennen het beeld niet. Daarentegen reageren diverse ondernemers, medewerkers en experts laconiek: het zou ze niet verbazen als winkeldieven gestolen vlees doorverkopen aan restaurants. Uit supermarkten ontvreemde cosmetica en koffie belanden immers ook vaak op de markt. 'Ik geloof zonder meer dat dit verhaal klopt. Zonder helen geen stelen', zegt privédetective Harry van Schaik van recherchebureau.
Een Plus-winkel in de Domstad laat Distrifood weten geen dure vleessoorten meer te verkopen, tenzij er actieperiodes zijn. Het personeel is bekend met zeker één verdachte die opvallend vaak uit is op vlees. 'Die man jat gewoon vlees voor €75 of €80. Niet opvallend duur vlees, ook kipfilet bijvoorbeeld. De hoeveelheden die hij steelt zijn te groot voor één persoon. Zelf heb ik een vrouw en kinderen, maar ook wij krijgen dat soort hoeveelheden never nooit weg.'
2. 'Marktkoopman jat cosmetica om door te verkopen'
Een jonge Jumbo-vakkenvuller in Amsterdam verbaast zich over de hoeveelheid aan producten die sommige winkeldieven buitmaken. 'Begin dit jaar was hier een man die zijn lege winkeltas vulde met verschillende soorten tandpasta. Vervolgens zette hij het op een lopen en vluchtte zo de winkel uit. We zijn achter hem aan gerend maar hij wist te ontkomen. Later hoorde ik van collega's dat die man hier vaker heeft toegeslagen. Wij denken dat hij de spullen doorverkoopt. Wat moet je anders met een tas vol tandpasta?'
Privédetective Van Schaik stelt dat het een bekend fenomeen is dat winkeldieven hun buit doorverkopen aan bijvoorbeeld marktlieden. Hij komt veel bij supermarkten over de vloer en adviseert hen hoe ze winkeldiefstal kunnen tegengaan. 'Een van de supermarkten waar ik ben geweest verkocht bijvoorbeeld dure elektrische tandenborstels. Die werden gejat door een bekende klant, een marktkoopman. Hij verkocht de gestolen tandenborstels vervolgens door op de markt. Ook dure tandpasta's en andere cosmetica worden echt veel gestolen bij de supermarkten.'
3. 'Display zonnebrandcrème verdween zo in zijn tas'
De Utrechtse Albert Heijn-medewerkster heeft vergelijkbare ervaringen. ‘We hebben ook te maken met wasmiddel dat wordt gestolen. Echt mandjes vol. En ook tandpasta. Wat moet een zwerver daarmee? Kijk, bij een vaste klant kun je nog denken: dat is voor thuis. Maar een dakloze? Dat wordt blijkbaar ook doorverkocht, voor een paar euro. Of hij steelt in opdracht van iemand anders. Je hebt bijvoorbeeld ook mensen met kraampjes op de markt die goedkope cosmetica verkopen zoals tandpasta of zonnebrandcrème.'
'Een keer heeft iemand een hele display met zonnebrand leeggehaald. Dat verdween zo in zijn tas', vervolgt de AH-vrouw. 'Ik had hem al door, lichtte mijn collega’s in en dacht: eens kijken wat hij doet. Hij liep dus met een volle sporttas naar de uitgang maar daar stonden collega’s al klaar: ‘Ja meneer, hier komen.’ Vervolgens veel trekken en duwen. Toen heeft hij de sporttas met zonnebrandcrème laten vallen en is hij snel gevlucht.’
4. Plus legt minderjarig duo winkelverbod op
Een Plus in het oosten des lands heeft in de kantine foto's van verdachte winkeldieven hangen. Eén foto springt eruit: twee jongetjes van een jaar of acht mogen tot en met februari 2025 deze winkel niet meer betreden. Het minderjarige duo gehuld in voetbalshirts is betrapt op winkeldiefstal, verklaart een medewerker. De jongetjes probeerden flesjes cola te stelen.
'We merken dat veel ouders nu allebei van 09.00 uur tot 17.00 uur werken', zegt de Plus-medewerker. 'Die zeggen tegen hun kinderen: ga na schooltijd maar gewoon twee uur buitenspelen. Wat krijg je dan? De kinderen hebben honger en dorst, en gaan dan stelen. Er zijn ook winkeldieven die stelen puur voor de kick, anderen pikken omdat ze het niet kunnen betalen.'
5. Koffiedieven teisteren supermarkten
Meerdere supermarktmedewerkers zeggen dat koffie veelvuldig wordt gestolen. ‘We hadden ook een tijd te maken met koffiedieven, het is nu gelukkig iets minder', zegt een medewerkster van een Albert Heijn in het midden van het land. 'Douwe Egberts snelfilterkoffie ging echt in tassen per keer weg. Ik denk dat we ze vijf van de tien keer hebben gepakt. Maar de helft vliegt er dus succesvol vandoor. Soms laten ze hun tas achter als we de achtervolging inzetten. Ze lopen gewoon langs de kassa heen met heel veel schijt. Voordat we het door hebben zijn ze vaak al weg.’
Een nabijgelegen Plus-winkel herkent de problematiek. De ondernemer stelt dat ook in zijn winkel lange tijd veel koffiedieven actief waren. 'Dat waren professionele bendes die uit waren op koffiebonen en snelfilterkoffie. We hebben een keer een man tegen de grond gewerkt die een sporttas vol koffie had. Het ging in totaal om €220. Wat moet je daarmee? Dat is echt niet alleen voor eigen consumptie. Aan de andere kant: wie koopt er tweedehands koffie? Dat snap ik niet. Maar de verdachte zei zelf dat de koffie niet voor hem was, al wilde hij ook niet zeggen voor wie het dan wel was bedoeld.'
'Ook werd hier een tijdlang veel Red Bull gestolen', vervolgt de Plus-man. 'Dat waren hele grote hoeveelheden dus we denken dat dat ook werd gejat om elders door te verkopen, bij snackbars ofzo.'
Privédetective Van Schaik zegt dat stelen op bestelling van alle tijden is. 'Dat bestaat al jaren. Dat was in mijn uniformtijd ook al zo', zegt de oud-agent. 'Dat (stelen op bestelling, red.) was 30 jaar geleden zo en nu nog steeds. Dat zie je overal hè, ook bij auto-onderdelen, drogisterijen als Kruidvat of noem maar op.'
6. Moeder laat date honderden euro's betalen.
De ondernemer van een Utrechtse Plus heeft in zijn kantoor een opvallende foto hangen. Op de afbeelding betreedt een jonge moeder de winkel met een klein kind op haar arm. Achter haar loopt een oudere man. De vrouw wordt niet verdacht van winkeldiefstal, maar wel van dubieuze praktijken. 'Zij komt hier vaker, steeds weer met andere mannen. Het blijkt dat zij hun ontmoet via Tinder.'
De jonge moeder neemt de mannen mee naar de supermarkt. 'Hij zegt waarschijnlijk: neem maar een boodschap voor je kind mee', vult een collega van de ondernemer aan. 'De vrouw laadt vervolgens één of soms zelfs twee winkelwagens helemaal vol. Soms legt ze voor wel €1000 aan producten op de band en zegt ze dat de man betaalt. Een keer is haar date toen weggerend en zei ze: oh, laat de spullen maar zitten.' Hoewel de vrouw geen winkeldiefverdachte is, is ze niet meer welkom in dit Plus-filiaal.
7. Winkeldiefstal of niet? 'Vergeten' te scannen
Verreweg de meeste grijze derving ontstaat volgens diverse supermarktmedewerkers bij de zelfscankassa's. Klanten 'vergeten' geregeld om artikelen te scannen terwijl ze die niet-afgerekende producten wel in hun tas stoppen. Soms gaat het om één artikel, soms gaat het om een halve mand vol.
'Het is heel makkelijk om te stelen bij de zelfscan want het systeem is heel gevoelig', stelt de assistent-filiaalleider van de Utrechtse Albert Heijn. 'Natuurlijk worden er steekproeven uitgevoerd, maar dat is random door het systeem gekozen. Dus het is onze taak om met onze blote ogen ook de echte dieven eruit te pikken, want het systeem weet het niet. Het systeem weet wel of iemand een geregistreerde bonuskaart gebruikt of juist niet. En als er bijvoorbeeld één artikel wordt gescand kan dat duiden op een verdachte situatie. We moeten daarom dus veel opletten met onze blote ogen, daar moet je eigenlijk een prof in zijn. Het gebeurt echt voor je ogen he? Ik ontdek in deze winkel de meeste winkeldieven, en ben vaak verbaasd hoe snel ze dat doen. Soms in 1 seconde.'
‘Als een klant zich meldt bij de zelfscankassa dan tellen we vaak hoeveel producten iemand bij zich heeft, 12 bijvoorbeeld, want wij kunnen op ons schermpje alleen de aantallen zien en niet de exacte producten. Maar als de klant dan afrekent dan krijgen we een signaal. Hij is nu bezig met betalen en dan zien we dat hij maar 7 van de 12 artikelen heeft gescand. Ja, dan moeten we de klant aanspreken en vragen om zijn kassabon.’
‘Vaak kom ik er na een steekproef achter dat iemand niet alles heeft gescand. Als je zo’n klant aanspreekt zeggen ze bijna altijd: ‘Oh, ik ben het vergeten. Oh, ik had het toch wel gescand? Sorry, ik had het niet gezien. Kortom: het is heel lastig om er iemand op aan te spreken en te bewijzen dat het om bewuste winkeldiefstal gaat.
'Eén op tien mensen rekent niet alles af'
Eerder dit jaar peilde EenVandaag dat één op de tien Nederlanders weleens iets niet afrekent bij de zelfscankassa. Het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL) laat Distrifood weten geen cijfers bij te houden. 'Wel krijgen wij vanuit onze achterban te horen dat het aantal winkeldiefstallen stijgt. Breder nog: overlast, agressie en geweld komen helaas (veel) vaker voor', aldus een CBL-woordvoerder.
'De zelfscankassa is niet een reden voor de toename van winkeldiefstal, we zien dat over de hele linie gebeuren, dus op meerdere plekken in de winkel.' Het is een probleem van alle tijden, stelt het CBL. 'Wij kunnen verder niet veel zeggen over specifieke plaatsen en supermarkten. Daar hebben wij geen beeld van. Supermarkten hebben ook allemaal hun eigen manieren om diefstal zoveel mogelijk te beperken, zichtbaar en onzichtbaar.
Vaak boete en verbod, maar geen politie
De Utrechtse Albert Heijn legt betrapte winkeldieven een winkelverbod voor minimaal een jaar op. Ook moeten zij de standaardboete van €181 euro betalen wegens winkeldiefstal. De politie wordt alleen in extreme gevallen ingeschakeld. De Plus-zaak in de Domstad handelt ook liever zelf de zaak af want 'dat scheelt veel tijd en gedoe'. Een Zuid-Hollandse Albert Heijn-ondernemer zegt tegen Distrifood dat hij vier uur bezig was met het doen van één aangifte. 'Dat doe ik dus ook nooit meer.'
BRON: Boris Haak - Distrifood
Laat een reactie achter
Deze site wordt beschermd door hCaptcha en het privacybeleid en de servicevoorwaarden van hCaptcha zijn van toepassing.